ಕೊಂಕಣಿ ಅನರ್ಥಕೋಶ

57

ಮಾಟ್ವಾಂತ್ ರೊಸಾಚೆಂ ಕಾರ್ಯೆಂ ಮುಗ್ದಾಲ್ಲೆಂ. ಜೆವಾಣ್‌ಯೀ ಜಾಲ್ಲೆಂ.

ಲೋಕ್ ಮಾಟ್ವಾಥಾವ್ನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಸರ್ತಾನಾ ಎಕಾಮೆಕಾಕ್ ’ವಿಶ್’ ಕರ್ತಾಲೊ.

ರೊಸಾಕ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ ಪಾದ್ರ್ಯಾಬ್ ಭಾಯ್ರ್ ಯೆತಾನಾ ಅಗ್ಗಿಬಾಯಿ ಮುಕಾರ್ ಮೆಳ್ಳಿ.

‘ಹಾಂ ಅಗ್ಗಿಬಾಯಿ’ ಮ್ಹಳೆಂ ಪಾದ್ರಾಬ್ಯಾನ್ , ‘ಕಶಿ ಆಸಾಯ್?’

‘ಬೊರಿಂ ಆಸಾಂ ಫಾದರ್. ತುಮಿ ಕಶೆ ಆಸಾತ್? ಮ್ಹಜೆಂ ಧು’ ಮ್ಹಣಾಲಿ ಅಗ್ಗಿಬಾಯಿ

ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲೆ ದೋಗ್ ತರ್ನಾಟೆ ’ಕಿಸ್ಕ್’ ಕರ್ನ್ ಹಾಸ್ಲೆ. ‘ಪಾದ್ರ್ಯಾಬಾನ್ ಹಿಚೆಂ ಧುಯ್ಜೆ ಖಂಯ್’

ಅಗ್ಗಿಬಾಯೆನ್ ಸತ್ತ್ಯಾನ್, ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಧುವೆಕ್ ದಾಕವ್ನ್ ಸಾಂಗ್‌ಲ್ಲೆಂ, ತರ್ ತರ್ನಾಟ್ಯಾಂಕ್ ತಮಾಶೆ ಕರುಂಕ್ ಏಕ್ ಕಾರಣ್ ಮೆಳ್ ಲ್ಲೆಂ. ಹ್ಯಾ ತರ್ನ್ಯಾಟ್ಯಾಂನಿ ಹಳೂ ಸಾಂಗ್‌ಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಆಯ್ಕಾಲೆಂ ಆನಿ ಹಾಸೊ ತಡ್ವುಂಕ್ ಜಾಲೆನಾಂತ್ ದೆಕುನ್  ಉಟೊನ್ ಭಾಯ್ರ್  ಆಯ್ಲೊಂ ಹಾಂವ್.

ಕೊಲೆಜಿಂತ್ ಆಮಿ ಶಿಕೊನ್ ಆಸ್ತಾನಾ ,  ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಾಂತ್ ‘ಅನರ್ಥ ಕೋಶ’ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಏಕ್ ಗ್ರಂಥ್ ಛಾಪೊನ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ. ತ್ಯಾ ಗ್ರಂಥ್‌ಕರ್ತಾಚೆಂ ನಾಂವ್ ಆತಾಂ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಉಡಾಸಾಂತ್ ನಾ ತರೀ ,  ಕನ್ನಡ ಭಾಶೆಂತ್ಲೆ ಸಬಾರ್ ಸಬ್ದ್ ಉಲ್ಟ್ಯಾ ಅರ್ಥಾನ್ ಯಾ ಅನರ್ಥಾನ್ ಕಶೆ ವಾಪರ್ಚೆ ತೆಂ ತ್ಯಾ ಗ್ರಂಥಾಂತ್ ಲಿಖ್‌ಲ್ಲಿ ತಿ ರೀತ್ ಮಾತ್ರ್ ಅತೀ ಸುಂದರ್. ಅಸಲೆ ಸಬಾರ್‌ಶೆ ಸಬ್ದ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾಯೀ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಂತ್ ದರಬಸ್ತ್ ಆಸಾತ್. ಹೆ ಸರ್ವ್ ಸಬ್ದ್ ಸಾಂಗಾತಾ ಘಾಲ್ಯಾರ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತೀ ಏಕ್ ಅನರ್ಥ ಕೋಶ ಖಂಡಿತ್ ರಚುಯೆತಾ ಕೊಣ್ಣಾ.

ದೋನ್ ವಿಂಗಡ್ ಅರ್ಥ್ ದಿಂವ್ಚೆ ಅಸಲೆ ಸಬಾರ್ ಸಬ್ದ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಸದಾಂಚ್ಯಾ ಉಲವ್ಣ್ಯಾಂತ್ ಆಮಿ ಯಥೇಶ್ಟ್ ವಾಪರ್ತಾಂವ್. ವಯಕ್ತಿಕ್ ಚಿಂತ್ಪಾಚ್ಯಾ ಆನಿ ಮನೊಭಾವಾಚಾ ಆಧಾರಾರ್ ಅಸಲಿಂ  ಉತ್ರಾಂ ವಾಪರ್ತಾನಾ ಹಾಸ್ಯ್ ವ್ಯಂಗ್ಯ್ ತಶೆಂಚ್ ಥೊಡೆ ಪಾವ್ಟಿಂ ಪೊಜ಼್ಡೆಂಪಣ್‌ಯಿ ಕುಡ್ಸೊನ್ ಆಸ್ಚೆ ಅಸಲೆ ಸಬ್ದ್ ಆಮ್ಕಾಂ ವಿಚಿತ್ರ್ ಸಂಸಾರಾಕ್ ವೊಡುನ್ ವರ್ತಾತ್. ದಾಕ್ಲ್ಯಾಕ್ ,  ಘಾಟಾ ವಯ್ಲ್ಯಾ ಎಕ್ಲ್ಯಾ ಭೋಧಕಾನ್ ಜೆಜುಚೊ ಬಾಪುಯ್ ಮಾರಾಚೆಂ ಕಾಮ್ ಕರ್ತಾಲೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಶಿಕಯ್ತಾನಾ ಥಂಯ್ಚಾ ಲೊಕಾಕ್ ಮರ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ರೂಕ್ ಆನಿ ತೊ ಸುತಾರಿ ಮ್ಹಣ್ ಸಮ್ಜಾತಾಲೆಂ. ಪೂಣ್  ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಪರಿಸರಾಂತ್ ಹಾಕಾ ಅಪಾರ್ಥ್ ಕಲ್ಪನಾ ಯೆತಿತ್.

ಥೊಡೆ ಪಾವ್ಟಿಂ ದೋನ್ ಅರ್ಥಾಂಚೆಂ ಸಬ್ದ್ ವಾಪರ್ತಾಂವ್ ತರ್ ಥೊಡೆ ಪಾವ್ಟಿಂ ವಾಪರ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಸಬ್ದಾಂಕ್  ವಿಂಗಡ್‌ಚ್ ಅರ್ಥ್ ಜಾಂವ್ಚೋಯ್ ಆಸ್ತಾ.  ದಾಕ್ಲ್ಯಾಕ್ , ಆಮೊರಿ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ, ಸೊಮಿಯಾಚಾ ಭಡ್ವ್ಯಾನ್ ಮರಿಯೆಕ್ ಇಜ್ಬಿ ಹಾಡ್ಲಿ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ಆನಿ ಪವಿತ್ರ್ ಆತ್ಮ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ ತಿ ಗರ್ಭಿಂ ಸಂಭವ್ಲಿ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಜಾಪ್ ಆಮಿ ದಿತಾಂವ್. ಹೆಂ ಕಿತ್ಲೆಂ ಸಾರ್ಕೆಂ ?  ಮರಿ ಗರ್ಭೆಸ್ತ್ ಜಾಲ್ಲಿ ವ್ಹಯ್.  ಗರ್ಭಿಂ ಸಂಭವ್‌ಲ್ಲಿ ನಹಿಂ. ಮರಿ ಗರ್ಭಿಂ ಸಂಭವ್‌ಲ್ಲಿ ಸಾಂತ್ ಅನ್ನಾಚೆ ಉದರಿಂ. ಆನಿ ಜೆಜು ಮರಿಯೆಚಾ ಉದರಿಂ ಗರ್ಭಿಂ ಸಂಭವ್‌ಲ್ಲೊ. ದೆಕುನ್ ಸಾರ್ಕಿ ಜ಼ಾಪ್ ‘ಮರಿ ಪವಿತ್ರ್ ಅತ್ಮ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ ಗರ್ಭೆಸ್ತ್ ಜಾಲಿ’

‘ತಾಣೆ ಕೆದಾಳಾಯಿ ಡಬಲ್ ಮೀನಿಂಗಾಚೆ ಸಬ್ದ್‌ಚ್ ಉಲಂವ್ಚೆ ಯಾ ಬಪ್ಪರ್‌ಚ್ ಉಲಂವ್ಚೆಂ’ ಮ್ಹಣ್ ದುರ್ಸೊಂಚೆಂ ಆಮಿ ಕೆದಾಳಾಯ್ ಆಯ್ಕಾತಾಂವ್. ಪೂಣ್ ಥೊಡೆ ಹಾಸ್ಯ್ ಪ್ರಧಾನ್ ಉಲೊಣ್ಯಾಂತ್ ಅಸಲೆ ಸಬ್ದ್ ಚಡಿತ್ ವಾಪಾರುನ್ ವೆತಾತ್ ಆನಿ ವಾತಾವರಣಾಂತ್ ಹಾಸ್ಯಾಕ್ ಉತ್ತೇಜನ್ ದಿತಾತ್ – ಹೆಂ ಸತ್.

ಘಾಟಾರ್ ಥಾವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ವೊನಿಯೆಲಾಗಿಂ ದೇರಾನ್ ವಿಚಾರ್ಲೆಂ. ‘ವೊನಿಯೆ ಘರಾ ಕೋಣ್ ಅಸಾ? ದಾಟ್ಟೂ ಎಕ್ಲೊಚ್‌ಗಿ?’

‘ನಾ’ ಮ್ಹಣಾಲಿ ವೊನಿ ‘ಘರಾ ಕಾಮಾಚೆಂ ಚೆಡುಂ ಆಸಾ. ಸಕ್ಕಡ್ ಕರ್ತಾ. ಹಾಂವ್ ನಾತ್ಲ್ಯಾರ್ ದಾಟ್ಟು ತಾಚೆಕಡೇ ಎಡ್ಜೆಸ್ಟ್ ಜಾತಾ.’

ಭಿರ್ಮತ್ , ದೇರಾನ್  ಘಡಿಭರ್ ದೊಳೆ ಧಾಂಪ್ಲೆ.

ಮರಿಯಾಣಾಮಾಚಿಂ ಪೂತ್ ಆನಿ  ಸುನ್ ಕುವೇಯ್ಟ್ ಥಾವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲಿಂ. ಬಾಯ್ಲೆಲಾಗಿಂ ಸೆಜಾರ್ಚ್ಯಾ ಸೆಲ್ಲಿಬಾಯೆನ್ ವಿಚಾರ್ಲೆಂ. ‘ಸುನ್ ಕಾಜರ್ ಜಾವ್ನ್ ಗೆಲ್ಲೆಂ ಪಯ್ಲೆಪಾವ್ಟಿಂ ಗಾಂವಾಕ್ ಆಯ್ಲಾಂ. ಕಸೆಂ ಜಾತಾ ಖಂಯ್ ಕುವೇಯ್ಟ್? ತುಕಾ ಕಿತೆಂ ಹಾಡ್ನ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾಂತ್?’

‘ಹಾಂ ಬರೆಂ ಜಾತಾ ಖಂಯ್. ಗಾಂವ್ಚೆಂ ಪೂರಾ ಮೆಳ್ತಾ ಖಂಯ್. ತುಜಿಂ ಬೊಬ್ಳಿಂ ಧರ್‌ಲ್ಲಿಂ, ತುಜಿಂ  ವಾಂಯ್ಗಿಂ ಧರ್‌ಲ್ಲಿಂ, . . . . . . . ’ ತಿ ಸಾಂಗೊನ್ಂಚ್ ವೆತಾಲಿ.

‘ಯೆತಾನಾ ಮ್ಹಾಕಾ ಕಾಂಯ್ ಹಾಡುಂಕ್ನಾಂ. ಥೊಡ್ಯೊ ಪರ್ಮಾಳಾಂಚ್ಯಾಂ ಸೆಂಟಾಂಚೊ ಬೊತ್ಲಿ, ಬಾಪಯ್ಕ್ ಆನಿ ಮ್ಹಾಕಾ ಥೊಡೆಂ ವಸ್ತುರ್ ಹಾಡ್ಲಾಂ. ದುಸ್ರೆಂ ಕಸಲೆಂ ಹಾಡ್ತೆಲಿಂ? ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಧುವೆಕ್ ಏಕ್ ಕೇಸ್ ಸುಕಂವ್ಚೊ ಹೇರ್ ಡ್ರಾಯ್ವರ್ ಹಾಡ್ಲಾ. ಮಾತ್ಯಾರ್ ನಾಲ್ಯಾರ್ ಹುನ್ ವಾರೆಂ ಸೊಡುನ್ ಕೇಸ್ ಸುಖೊಯೆತ್’ ಹಿಣೆ ಉಲಯ್ತಾನಾ ಮಾತ್ ಸೆಲ್ಲಿ ಬಾಯ್ ಕಾಲುಬುಲೊ ಜಾಲ್ಲಿ.

ಮುಕಾರ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲೆಂ ಕ್ಯಾರಲ್ ಮ್ಹಣಾಲೆಂ ” ದಾಟ್ಟು ಪೊರ್ವಾಂ ಫಂಕ್ಶನಾಕ್ ವೊನಿಯೆಕ್ ಯೀ ಆಪವ್ನ್ ಹಾಡುನ್ ಯೇ, ಇಕ್ರಾ ವೊರಾರ್ ಮೀಸ್. ಉಪ್ರಾಂತ್ ಘರಾ ಮ್ಹಟ್ವೆಂ ಕಾರ್ಯೆಂ. ದುಸ್ರೊ ದೀಸ್ ರಜೆಚೊ, ತ್ಯಾ ದಿಸಾ ದವರ್ಯಾಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಪಾದ್ರ್ಯಾಬ್ಯಾಕ್ ರೆಸ್ಪೆರ್ ಆಸಾ ಖಂಯ್.’  ವ್ಹಯ್‌ಗೀ ?’ ಸವಾಲ್ ಕೆಲೆಂ ಹಾಂವೆಂ. ‘ಚೆಡುಂ ಖಂಚೆಂ ಖಂಯ್ ? ’ ಮ್ಹಾಕಾ ಹೆಡಾವ್ನ್ ಕ್ಯಾರಲ್ ಮುಕಾರ್ ಗೆಲೆಂ.

ಆಮಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಸ್ ಉಲಂವ್ಚೆ ಹೆಣೆ ತೆಣೆ ಶಿಂಪ್ಡೊನ್ ಆಸೊನ್ ಥೊಡೆ ಪಾವ್ಟಿಂ ಭೊಂವಾರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಹೆರ್ ಭಾಸಾಂಚೊ ಭರ್ಶಿ ಪ್ರಯೋಗ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಉಲೊಣ್ಯಾಂತ್ ಜಾತಾ. ಎಕ್ಲೊ ಅಸೆಂ ಉಲಯ್ತಾಲೊ : “ಆಮಿ ಸಕಾಳಿಂ ತಿಂಡಿ ಕರ್ತಾನಾ ಸಕಯ್ಲ್ ಬಸ್ತಾಂವ್, ಪೂಣ್ ಜೆವಾಣ್ ಕರ್ತಾನಾ ಮೆಜಾರ್ ಬಸ್ತಾಂವ್.’  ‘ಮೆಜ಼ಾರ್ ಬೊಸೊನ್ ಕದೆಲಾರ್ ಜೆವ್ತಾತ್ ಗಿ?’ ಅಶೆಂ ಉಲ್ಟೆಂ ಸವಾಲ್ ವಿಚಾರ್‌ಲ್ಲೆಂ ಹಾವೆಂ.

ಬೊಂಬಯ್ ವಚೊನ್ ಪಾಟಿಂ ಗಾಂವಾಕ್ ಪಾವ್‌ಲ್ಲಿ ಕಿಟ್ಟಿಬಾಯ್ ಜಾಲಾಂತ್ ರಾವೊನ್ ಮೊಬಾಯ್ಲಾಕ್ ಉಲಂವ್ಚೆಂ  ಸೆಜಾರ್ಚ್ಯಾಂಕ್ ಆಯ್ಕಾತಾಲೆಂ. ‘ವೆತಾನಾ ಬಸ್ಸಾರ್ ಥಾನಾ ದೆವ್ಲಿಂ. ಚೆರ್ಕೊ ಮುಖಾರ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ. ಆಜ್ ಟ್ರೇನಾರ್ ಪಾಟಿಂ ಪಾವ್ಲಿಂ ಮಾತ್ರ್’ ಮ್ಹಣಾಲಿ ತಿ. ಸೆಜಾರ್ಚ್ಯಾ ದಾದ್ಲ್ಯಾನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಬಾಯ್ಲೆಲಾಗಿಂ ಲೋವ್ ಸಾಂಗ್ಲೆಂ. ‘ಬಸ್ಸಾರ್ ಕಾಂಯ್ ಹಾಲೊನ್ ದೆಂವ್ಲಿಂ ಆಸ್ತೆಲಿಂ. ಪ್ರಾಯ್ ಜಾವ್ನ್  ಆಯ್ಲಿ ನೈಂವೇ ?

ಎಕೇಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಆಮ್ಕಾಂಚ್ ಕಳಾನಾಶೆಂ ಅಸಲ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂಚಾ ಪಾಸಾಂತ್ ಆಮಿ ಸಾಂಪ್ಡಾತಾಂವ್. ಉಪ್ರಾಂತ್ ಕಳ್ತಾನಾ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಪಿಶೆಪಣಾಕ್ ಆಮಿಂಚ್ ಹಾಸ್ತಾಂವ್.

ಮೀಟಿಂಗ್ ಜಾವ್ನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಮರ್ಲಿನಾಕ್ ಕಾರಾರ್ ಘರಾಕಡೆ ಪಾಯ್ತಾಂ ಮ್ಹಣ್ ಹಾಂವೆಂ ಆಪಯ್ತಾನಾ ‘ಆಂಟಿ ಪಾದ್ರ್ಯಾಬ್ ಆಪಯ್ತಾ. ಕಬಾಟಾಚೊ ಚಾವಿಯೊ ದೊವರ್ನ್ ವಚಾಜೆ ಖಂಯ್’ ಮ್ಹಣಾಲೆಂ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ಧಾಂವೊನ್ ಆಯಿಲ್ಲೆಂ ಏಕ್ ಲಾನ್ಶೆಂ ಭುರ್ಗೆಂ. ಕಥೋಲಿಕ್ ಸಭಾಚೆಂ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಮರ್ಲಿನ್ ‘ಏಕ್ ಮಿನಿಟ್ ಅಂಕಲ್, ಪಾದ್ರ್ಯಾಬಾಕ್ ಕೀಸ್ ದೀವ್ನ್ ಯೆತಾಂ ಮ್ಹಣ್ ಧಾವ್ಲೆಂ.’ ಪಾಟಿಂ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ತಾಕಾ ಹಾಂವೆಂ ವಿಚಾರ್ಲೆಂ.  ‘ಪಾದ್ರ್ಯಾಬಾಕ್ ಕೀಸ್ ದಿಲೊಯ್‌ಗಿ?’ ‘ಕಾಲೆಂ ಅಂಕಲ್ ತುಂ?’ ಮ್ಹಣಾಲೆಂ ತೆಂ ಹಾಂವೆಂ (key’s) ‘ಕೀ’ಸ್ ದಿತಾಂ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯೊ.’

ಚಡಾವತ್ ಜಾವ್ನ್ ಅಸಲಿಂ ಉತ್ರಾಂ ಪೊಜ್ಡ್ಯಾ ಅರ್ಥಾನ್ ವಾಪರ್ತಾನಾ ವಾಪರ್ಚ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಚೊ ಮನೊಭಾವ್ ಮುಖ್ಯ್ ಜಾತಾ,  ಚಡಿತ್ ಕರುನ್ ಸಬಾರ್ ಲೋಕ್ ಕುಡ್ಸಾಲ್ಲೇಕಡೆ  ವಾ ಬಾಯ್ಲ್ ಮನ್ಶ್ಯಾಂ ಅಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಅಸಲೆ ಡಬಲ್ ಮೀನಿಂಗ್ ಸಬ್ದ್ ವಾಪಾರ್ಚೆ ಸಂದರ್ಭ್ ಚುಕವ್ನ್ ಆಮ್ಚಿ ಸಭ್ಯತಾ ಸಾಂಬಾಳ್ನ್ ಘೆಂವ್ಚಿ , ಆಮ್ಚಿ ಏಕ್ ಸಮಾಜಿಕ್ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಆಮಿ ಖಂಡಿತ್ ವಿಸ್ರನಾಯೆ.

► ಶಿಕೇರಾಮ್, ಸುರತ್ಕಲ್